Ku është në botë Demokracia Mjedisore e Mbrojtur?

Iniciativa e Qasjes (TAI) dhe Instituti i Burimeve Botërore (WRI) nisën një Indeks të ri të Demokracisë Mjedisore (EDI) për të siguruar një vlerësim global të ligjeve që mbrojnë demokracinë mjedisore. Indeksi është vlerësimi i parë gjithëpërfshirës i të drejtave procedurale në një kontekst mjedisor dhe mund të ketë implikime për uljen e kostove mjedisore të ushqimit dhe bujqësisë.

Fermerët dhe konsumatorët janë gjithnjë e më të vetëdijshëm për ndikimet negative mjedisore që lidhen me bujqësinë konvencionale. Të armatosur me qasje në informata më të mira mbi kostot e vërteta të ushqimit dhe bujqësisë, konsumatorët dhe prodhuesit që punojnë për të ndryshuar sistemin e ushqimit, do të kenë gjithashtu nevojë për qasje në informacione ligjore dhe mbrojtje të drejtësisë për të arritur përdorimin më të mirë shoqëror të burimeve natyrore.

WRI identifikon tre aspekte themelore të demokracisë mjedisore: transparencën e informacionit, pjesëmarrjes dhe drejtësisë. EDI bazon rezultatet dhe renditjet e saj në këto tri shtylla, duke vlerësuar shkallën në të cilën ligjet mjedisore në vende të ndryshme mbrojnë këto të drejta. Në tërësi, më shumë se 140 avokatë të mjedisit dhanë 70 vende nga zero në tre për secilën shtyllë.

Projekti synon të sigurojë një qendër qendrore për analizën ligjore të demokracisë mjedisore në mbarë botën. EDI mund të veprojë si një mjet për të trajtuar probleme të tilla si ndotja e ajrit dhe ujit, ndikimet e industrive nxjerrëse si nafta dhe minierat, dhe shpyllëzimi.

Indeksi mund të nxjerrë në pah se eksternalitetet e jashtme mjedisore kanë më shumë gjasa të korrigjohen përmes kornizave ligjore të shëndosha dhe identifikojnë fushat për përmirësim.

EDI gjithashtu ofron faqe të vendit që vlerësojnë pikat e forta dhe të dobëta të ligjeve ekzistuese në secilin vend që është vlerësuar nga treguesit.

Krahasimet ndërmjet vendeve, renditja e rezultateve dhe vizualizimi i të dhënave kontribuojnë në një kuptim më global të demokracisë mjedisore. Shumë organizata, duke përfshirë Trustin e Qëndrueshëm të Ushqimit, TEEB Bujqësia dhe Ushqimi, dhe Ekonomia e Tokës, po punojnë në Kontabilitetin e Vërtetë të Kostos (TCA), i cili është një metodë për një përshtatje më të mirë të vlerave të produktit përfundimtar me kostot e plota të prodhimit, përfshirë eksternalitetet mjedisore. Duke forcuar të drejtat procedurale, të cilat janë një bazë e domosdoshme për zhvillimin e mëtejshëm të TCA, indeksi i ri mund të kontribuojë në një kuptim më të mirë se ku TCA ka më shumë gjasa të jetë i suksesshëm.

Disa nga rezultatet e indeksit, duke përfshirë vendet më të mira dhe më të këqija për demokracinë mjedisore, mund të jenë të habitshme. EDI gjeti se fuqia e ligjeve që mbrojnë transparencën dhe drejtësinë nuk është e lidhur me të ardhurat kombëtare dhe se ligjet që duken të mira në letër nuk mund të zbatohen domosdoshmërisht në realitet. EDI përfshin 24 tregues plotësues mbi demokracinë mjedisore në praktikë, të cilat mund të ofrojnë disa njohuri kyçe për t'u krahasuar me rezultatet ligjore.

Folësi kryesor në ngjarjen e lançimit të EDI më 20 maj 2015 ishte Avi Garbow, Këshilltar i Përgjithshëm për Agjencinë e Mbrojtjes së Mjedisit të SHBA (EPA).

Një panel folës përfshinte Manish Bapna, Zëvendëspresident Ekzekutiv dhe Drejtor Menaxhues WRI; Lalanath DeSilva, Drejtor i Projektit për Praktikën e Demokracisë Mjedisore për WRI; Rizwana Hasan, Fituesi i Çmimit Goldman dhe Shefi Ekzekutiv i Shoqatës së Avokatëve të Mjedisit të Bangladeshit; Constance Nalegach nga Ministria e Mjedisit në Kili; dhe Mark Robinson, Drejtori Global i Qeverisjes për WRI.

"Ka akoma mangësi të konsiderueshme në të dy ligjet dhe praktikat", thotë De Silva. "Prandaj është thelbësore që të dalim me mënyra dhe mjete për të matur progresin dhe për të identifikuar këto boshllëqe në mënyrë që ato të mund të mbyllen nga qeveritë dhe shoqëria civile duke punuar së bashku".

Gjetjet e përgjithshme të vlerësimit tregojnë se transparenca e informacionit mund të jetë shtylla më e fortë në mbarë botën. Nga të 70 shtetet e përfshira në indeks, 65 kanë miratuar disa dispozita ligjore që parashikojnë të drejta për informacion mjedisor. Megjithatë, 29 përqind e vendeve të vlerësuara nuk kanë kërkesa për lirimin në kohë të këtij informacioni. Pjesëmarrja e publikut nuk ishte aq e mbrojtur me ligj; 79 për qind e vendeve të vlerësuara u gjetën të kenë rezultate të drejta ose të dobëta për dispozitat e pjesëmarrjes publike. Për më tepër, vetëm 4 për qind e vendeve EDI ofrojnë mundësi për pjesëmarrje të hershme gjatë fazës së përcaktimit ose planifikimit të projekteve.

Sipas Hasanit, indeksi mund të jetë gjithashtu një mënyrë e dobishme për të mësuar nga gabimet e vendeve të tjera. "Ne patjetër duam që grupi i drejtë i parimeve mjedisore dhe parimet e zhvillimit të ndiqen nga udhëheqësit tanë në nivel global dhe gjithashtu në nivel kombëtar", thotë ajo. "Ne nuk mund të ndjekim verbërisht rrugët e zhvillimit që vendet e zhvilluara deri më tani kanë ndjekur dhe kështu kanë lindur probleme si ndryshimet klimatike".

Përmes zbulimeve të EDI-së, hulumtuesit dhe udhëheqësit në mbarë botën mund të jenë në gjendje të kuptojnë më mirë boshllëqet në demokracinë mjedisore për të përmirësuar kornizat ligjore që janë në themel të skemave TCA. Në fund të fundit, nuk është e mundur të mbash një ndotës përgjegjës për pastrimin nëse qytetarët nuk kanë qasje në informacionin për dëmet e bëra në vendin e parë.